Περιβάλλον και Ανάπτυξη - 6401 Eισαγωγή στις Επιστήμες της Ανάπτυξης και του Περιβάλλοντος

Εισαγωγή στις Επιστήμες της Ανάπτυξης και του Περιβάλλοντος (Κωδικός μαθήματος: 6401)
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ
ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΣΑ ΣΧΟΛΗ	ΑΓΡΟΝΟΜΩΝ ΚΑΙ ΤΟΠΟΓΡΑΦΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ-ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΓΕΩΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ
ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ	6
ΠΕΡΙΛΗΨΗ	Το μάθημα επικεντρώνεται στην ολιστική και διεπιστημονική προσέγγιση των πολυδιάστατων, πολύπλοκων και αλληλεξαρτώμενων ζητημάτων περιβάλλοντος και ανάπτυξης, με στόχο την καταγραφή, έρευνα, μελέτη και ανάλυσή τους, καθώς και την διατύπωση ολοκληρωμένων προτάσεων για την αντιμετώπισή τους. Σκοπός του μαθήματος είναι να συμβάλει στη διαμόρφωση ενός κοινού κώδικα επικοινωνίας, αλλά και μεθόδων και πρακτικών συνεργασίας μεταξύ επιστημόνων διαφόρων ειδικοτήτων. Στο πλαίσιο του μαθήματος εκπονούνται ομαδικές διεπιστημονικές εργασίες με βάση τη μεθοδολογία, τη φιλοσοφία και τις αρχές της Αξιοβίωτης Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης (Ρόκος 2004, 2007).
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ	Εβδομάδα 1: Γενική εισαγωγή στις έννοιες της ανάπτυξης και του περιβάλλοντος, το πραγματικό τους περιεχόμενο και τις μεταξύ τους πολυδιάστατες σχέσεις αλληλεπιδράσεις και αλληλεξαρτήσεις. Ορισμοί, προσεγγίσεις και διαφορετικές ερμηνείες.
	Εβδομάδα 2: Ανάπτυξη και Περιβάλλον: Μεθοδολογίες διερεύνησης προσέγγισης, ανάλυσης και αξιολόγησης των βασικών διαστάσεών τους, σε πολιτικό, κοινωνικό, πολιτισμικό, οικονομικό και τεχνικό/τεχνολογικό επίπεδο. Διαδοχικές φάσεις ενός σχεδιασμού ανάπτυξης. Φιλοσοφία, πολιτική, "σχολές" και επιλογές ανάπτυξης και περιβάλλοντος σε πλανητικό, υπερεθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο
	Εβδομάδα 3: Ολοκληρωμένες Αποδόσεις της φυσικής, κοινωνικοοικονομικής και πολιτισμικής πραγματικότητας. Ολική πραγματική "πραγματικότητα". Φυσικά και Ανθρώπινα διαθέσιμα και συστήματα κοινωνικής οργάνωσης.
	Εβδομάδα 4: Διεπιστημονικότητα και ολιστική μεθοδολογία προσέγγισης, ανάλυσης, ερμηνείας, αξιολόγησής και αντιμετώπισης των πολυδιάστατων προβλημάτων Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος.
	Εβδομάδα 5: Συνέπειες και τάσεις των διαλεκτικών σχέσεων και των μεταβολών των αναπτυξιακών προβλημάτων δια μέσου του χρόνου. Ενδεικτική απόπειρα ολιστικής διερεύνησης και ανάλυσης των Αιτιών, Ευθυνών και των Συνεπειων αντιμετώπισης μεγάλων σύγχρονων ζητημάτων.
	Εβδομάδα 6: Στο δρόμο για μια Αξιοβίωτη Ολοκληρωμένη Ανάπτυξη. Προϋποθέσεις, Συνέργειες και Αλληλεπιδράσεις. Δυναμική Γνωσιακή Διεπιστημονική διαδικασία, με θεμέλιο την παιδεία ως ολοκληρωμένη μόρφωση και πολιτισμό.Αρχές, Μέσα ,Φορείς. Θεωρία, Πράξη, Παραδείγματα.
	Εβδομάδα 7: Κατάσταση "αναπτυξιακής" ισορροπίας και εναλλακτικά αναπτυξιακά σενάρια. Ο ρόλος των πρωτοβουλιών, κινήσεων και συλλογικοτήτων των πολιτών ως θεμέλιο της Αξιοβίωτης Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης.
	Εβδομάδα 8: Ασκήσεις, Σεμιναριακές συζητήσεις: Νόμοι 2000-2017 για την "αναπτυξιακή" πολιτική, Νόμοι 2000-2017 για την περιβαλλοντική και ενεργειακή πολιτική
	Εβδομάδα 9: Ασκήσεις, Σεμιναριακές συζητήσεις: Τα θεμέλια της φερόμενης ως "βιώσιμης" ή "αειφόρου" ανάπτυξης και των εύηχων παρεπόμενών της ως "πράσινης", "μπλε", "έξυπνης", "δίκαιας". Συνθήκες Maastricht, Amsterdam, Λισσαβώνας, Οι ακρότατες αντιφάσεις της Συνθήκης της Ρώμης με τις συνθήκες αυτές. Ο Χάρτης θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ε.Ε., World Commission on Environment and Development- "Our common future", Διάσκεψη Κορυφής Ρίο+20 -"The future we want", 2030 Agenda for Sustainable Development - SDG's, Road to Dignity by 2030 κ.λπ.
	Εβδομάδα 10: Ασκήσεις, Σεμιναριακές συζητήσεις: Κριτική ανάλυση των εκθέσεων για τον Παγκόσμιο Πλούτο και το Δημόσιο Χρέος, Κοινή και νέα κοινή αγροτική πολιτική, Θεωρία, Πράξη και Παραδείγματα εναλλακτικών μορφών ανάπτυξης.
	Εβδομάδα 11: Ολοκληρωμένος Αναδασμός, Εργαλεία, μέθοδοι και τεχνικές για μια ολοκληρωμένη πολιτική γης, περιβάλλοντος και ανάπτυξης. Θεμελιακές αρχές, βάσεις και δυνατότητες των τεχνολογιών αιχμής, της Τηλεπισκόπησης σε περιβάλλον Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών Γης.
	Εβδομάδα 12: Χωροταξικός σχεδιασμός. Προϋποθέσεις και υποδομές: μετρητικές, ποιοτικές και θεσμικές (Ολοκληρωμένο Αναπτυξιακό Κτηματολόγιο, Ολοκληρωμένα Συστήματα Γεωγραφικών Πληροφοριών Γης και Περιβάλλοντος, Ολοκληρωμένες Αποδόσεις κ.λπ.)
	Εβδομάδα 13: Η έγγεια διάρθρωση στην Ελλάδα (αίτια, προβλήματα προοπτικές). Όψεις της πολιτικής γης στην Ελλάδα, Κριτική ανάλυση, Προοπτικές. Φύση, Άνθρωπος και Κοινωνία. Συμπεράσματα.
ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ	http://environ.survey.ntua.gr/1i-kat/courses-1is-kat/17-courses-1-kat/xe-1is-kat/main-courses-xe-1/31-6401.html
ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ
ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ	Κανένα
ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ	Οποιουδήποτε πανεπιστημιακού τμήματος
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΔΟΜΗΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
ΕΝΑΡΞΗ	Χειμερινό Εξάμηνο
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ	Σύνολο Ωρών: 39
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ	Συνεκτίμηση: Γραπτής Εξέτασης, Ατομικής Εργασίας, Ομαδικής Διεπιστημονικής Εργασίας και Συμμετοχής στις ασκήσεις και συζητήσεις σε κάθε μάθημα.
ΕΠΑΝΕΞΕΤΑΣΗ	Γραπτή Εξέταση, Ατομική Εργασία, Ομαδική Εργασία
ΓΝΩΣΤΙΚΑ ΟΦΕΛΗ (learning outcomes)
1) Εξοικείωση των φοιτητών με την έννοια, το περιεχόμενο και τις συνιστώσες της «ανάπτυξης» και τις διάφορες εκδοχές της ως αξιολογικού όρου. 2) Τεκμηρίωση της θεωρίας και της πράξης της Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης και των διαλεκτικών της σχέσεων αλληλεξαρτήσεων και αλληλεπιδράσεων με το περιβάλλον. 3) Άσκηση κριτικής, δημιουργικής και παραγωγικής συμβολής του κάθε φοιτητή, στην αναγκαία συλλογική διεπιστημονική έρευνα, μελέτη και αντιμετώπιση των αντικειμενικά πολυδιάστατων θεμάτων και προβλημάτων ανάπτυξης και περιβάλλοντος.
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΒΙΒΛΙΑ Ρόκος Δ., (2005). "Περιβάλλον και Ανάπτυξη. Διαλεκτικές σχέσεις και διεπιστημονικές προσεγγίσεις", Συλλογικός τόμος. Εισαγωγή-επιμέλεια Δ. Ρόκος. Εναλλακτικές εκδόσεις, σελ. 255,Αθήνα
Ρόκος Δ., (2003). "Από τη ‘Βιώσιμη" ή ‘Αειφόρο’ στην Αξιοβίωτη Ολοκληρωμένη Ανάπτυξη", Εκδοτικός Οίκος, Α.Α. Λιβάνη, Αθήνα, σελ. 551.
Ρόκος Δ., (2002). "Νόμος Πλαίσιο 1268/82 για την Ανώτατη Παιδεία. Πριν, Κατά και Μετά Είκοσι Έτη", Εναλλακτικές Εκδόσεις, σελ. 323, Αθήνα
Ρόκος Δ.,(1995). "Επιστήμες και Περιβάλλον στα Τέλη του Αιώνα. Προβλήματα και Προοπτικές", Επιμέλεια Δ. Ρόκος, Εναλλακτικές Εκδόσεις, σελ. 393, Αθήνα.
Ρόκος Δ., (1989). "Κτηματολόγιο και Αναδασμός - Πολιτική Γης", Εκδ. Μαυρομμάτης ΕΠΕ, σελ. 276, Αθήνα, 1980α και ανατύπωση, Α.Π.Θ., Θεσσαλονίκη.
Ρόκος Δ.,(1986). "Ολοκληρωμένες Πληροφορίες Γης. Θεμέλιο για Ανάπτυξη", Επιμέλεια Δ. Ρόκος, τόμοι 1 και 2, Εκδόσεις Παρατηρητής, σελ. 407, Θεσσαλονίκη.
Ρόκος Δ., (1980)."Κτηματολόγιο, Φυσικά Διαθέσιμα και Ολοκληρωμένες Αποδόσεις", Εκδόσεις Παρατηρητής, σελ. 304, Θεσσαλονίκη (ανατύπωση, Ε.Μ.Π., Αθήνα 1988 και 1992).
Rist G., (2014). "The History of Development From Western Origins to Global Faith", Zed Books.
Sachs W., (2015). "Explorations in Environment and Development", Zed Books.
Σμπώκος Γ. (2015). "Η επινόηση της αειφορίας", Εκδόσεις Οκτώ.
ΔΙΚΤΥΑΚΟΙ ΤΟΠΟΙ
Στον δικτυακό τόπο του Διεπιστημονικού Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών (ΔΠΜΣ) του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου "Περιβάλλον και Ανάπτυξη: http://environ.survey.ntua.gr/en/ κάθε ενδιαφερόμενος μελετητής μπορεί να βρει κείμενα για την Ολοκληρωμένη, Αξιοβίωτη, Ενδογενή και Αποκεντρωμένη Ανάπτυξη στη διεύθυνση: http://environ.survey.ntua.gr/en/text-for-complete-development.html
Στον δικτυακό τόπο του Μετσόβιου Κέντρου Διεπιστημονικής Έρευνας (ΜΕ.Κ.Δ.Ε.) του Ε.Μ.Π. για την προστασία και ανάπτυξη του ορεινού περιβάλλοντος και των ευρωπαϊκών πολιτισμών: http://www.ntua.gr/MIRC/ μπορείτε να βρείτε σε ppt την παρουσίαση του Μετσόβιου Κέντρου Διεπιστημονικής Έρευνας (ΜΕ.Κ.Δ.Ε.) του Ε.Μ.Π. και στοιχεία για το ιστορικό, τις δράσεις του καθώς και τα πλήρη πρακτικά των ανά τριετία συνεδρίων του για την Παιδεία, την Έρευνα, την Τεχνολογία, τον Πολιτισμό, την Αποκεντρωμένη Ανάπτυξη, την Ολοκληρωμένη Ανάπτυξη των Ορεινών Περιοχών, την Ολοκληρωμένη Ανάπτυξη της Ηπείρου κ.λπ.
Στον δικτυακό τόπο: http://drokos.webnode.gr/ μπορείτε να βρείτε γενικότερα κείμενα για την Αξιοβίωτη Ολοκληρωμένη Ανάπτυξη, το Ολοκληρωμένο Αναπτυξιακό Κτηματολόγιο, την Πολιτική Γης, την Γεωπολιτική, τις Ολοκληρωμένες Αποδόσεις της Φυσικής και Κοινωνικοοικονομικής Πραγματικότητας, τους Ολοκληρωμένους Αναδασμούς , την Παιδεία, την Έρευνα και την Τεχνολογία κ.λπ., που ενδεχομένως θα μπορούσαν να σας ενδιαφέρουν.
Στη βιβλιοθήκη του ΔΠΜΣ «Περιβάλλον και Ανάπτυξη»: Ειδική βιβλιογραφία Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος
ΕΠΙΠΡΟΣΘΕΤΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΛΕΞΕΙΣ - ΚΛΕΙΔΙΑ	Αξιοβίωτη Ολοκληρωμένη Ανάπτυξη
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ	Καθηγήτρια Ε. Δημοπούλου
	Τηλέφωνο: 210 - 7722679
	E-mail: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ
	Καθηγήτρια Ε. Δημοπούλου
	Τηλέφωνο: 210 - 7722679
	E-mail: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ	Δρ. Κ. Βαμβουκάκης, ΕΔΙΠ ΣΑΤΜ-ΜΓ
	Τηλέφωνο: 210 - 772 2780
	E-mail: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
	Υπ. Δρ. Ε. Μιχαηλίδου, ΕΤΕΠ ΣΑΤΜ-ΜΓ
	Τηλέφωνο: 210- 772 3482
	E-mail: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
	Α. Γεροντέλη, ΕΤΕΠ ΣΑΤΜ-ΜΓ
	Τηλέφωνο: 210- 772 3944
	E-mail: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

1η Κατεύθυνση Σπουδών

2η Κατεύθυνση Σπουδών